Προετοιμασία και κατανόηση της λοχείας

Η εγκυμοσύνη, αυτή η υπέροχη περίοδος κατά την οποία ανυπομονείς να συναντήσεις επιτέλους το μικρό πλασματάκι που μεγαλώνει μέσα σου!

 Παρόλο που διαρκεί "μόνο" 9 μήνες, η εγκυμοσύνη συνοδεύεται από αυτό που συχνά αποκαλούμε "τέταρτο τρίμηνο", γνωστό και ως λοχεία, που αναφέρεται στη φάση μετά τον τοκετό.

Περίοδος χαράς, αλλαγών αλλά και αναστατώσεων, η λοχεία προκαλεί τόσο ανησυχία όσο και περιέργεια στις μέλλουσες μητέρες. Ρίχνουμε φως σε αυτό το ταμπού της μητρότητας για να σε βοηθήσουμε να ζήσεις όσο καλύτερα γίνεται αυτό το στάδιο.

Τι είναι η λοχεία και γιατί πρέπει να προετοιμαστείς καλά;

Η λοχεία αναφέρεται απλά στην περίοδο που ακολουθεί τον τοκετό, από τη στιγμή που αποβάλλεται ο πλακούντας κατά την υστεροτοκία, η οποία συμβαίνει λίγα λεπτά μετά τη γέννηση του μωρού.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η λοχεία καλύπτει τις πρώτες έξι εβδομάδες μετά την εγκυμοσύνη. Ωστόσο, για κάποιους επαγγελματίες υγείας, τελειώνει με την επιστροφή της έμμηνου ρύσης (η πρώτη περίοδος μετά τον τοκετό). Έτσι, μπορεί να διαρκέσει από έναν έως αρκετούς μήνες, ακόμη και χρόνια, ανάλογα με τη γυναίκα. Η διάρκεια της λοχείας είναι επομένως απρόβλεπτη και διαφορετική για κάθε μητέρα.

Η λοχεία εκδηλώνεται κυρίως με σωματικές και ορμονικές αλλαγές που, όπως και η διάρκειά της, μπορεί να διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα, με λιγότερο ή περισσότερο σημαντικές επιπτώσεις.

Είναι απαραίτητο οι μέλλουσες μητέρες να ενημερώνονται και να προετοιμάζονται εκ των προτέρων, καθώς συχνά η λοχεία μπορεί να είναι μια περίπλοκη περίοδος τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Όσο καλύτερα προετοιμαστείς, τόσο καλύτερα θα μπορέσεις να φροντίσεις το μωρό σου και να απολαύσεις αυτή την περίοδο!

Τι είναι η λοχεία και γιατί πρέπει να προετοιμαστείς καλά;

Η λοχεία αναφέρεται απλά στην περίοδο που ακολουθεί τον τοκετό, από τη στιγμή που αποβάλλεται ο πλακούντας κατά την υστεροτοκία, η οποία συμβαίνει λίγα λεπτά μετά τη γέννηση του μωρού.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η λοχεία καλύπτει τις πρώτες έξι εβδομάδες μετά την εγκυμοσύνη. Ωστόσο, για κάποιους επαγγελματίες υγείας, τελειώνει με την επιστροφή της έμμηνου ρύσης (η πρώτη περίοδος μετά τον τοκετό). Έτσι, μπορεί να διαρκέσει από έναν έως αρκετούς μήνες, ακόμη και χρόνια, ανάλογα με τη γυναίκα. Η διάρκεια της λοχείας είναι επομένως απρόβλεπτη και διαφορετική για κάθε μητέρα.

Η λοχεία εκδηλώνεται κυρίως με σωματικές και ορμονικές αλλαγές που, όπως και η διάρκειά της, μπορεί να διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα, με λιγότερο ή περισσότερο σημαντικές επιπτώσεις.

 

Είναι απαραίτητο οι μέλλουσες μητέρες να ενημερώνονται και να προετοιμάζονται εκ των προτέρων, καθώς συχνά η λοχεία μπορεί να είναι μια περίπλοκη περίοδος τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Όσο καλύτερα προετοιμαστείς, τόσο καλύτερα θα μπορέσεις να φροντίσεις το μωρό σου και να απολαύσεις αυτή την περίοδο!

Η λοχεία, μια αλλαγή τόσο σωματική όσο και ψυχολογική

Όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, η λοχεία επιφέρει σημαντικές αλλαγές από σωματική και ορμονική άποψη. Και πάλι, αυτές οι αναστατώσεις μπορεί να διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα και να βιώνονται διαφορετικά.

Το σώμα και οι πόνοι μετά τον τοκετό

Ο τοκετός είναι μια πολύ απαιτητική διαδικασία για το σώμα. Είναι φυσιολογικό η ανάρρωση να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες και σίγουρα θα χρειαστείς χρόνο για να προσαρμοστείς στο νέο σου σώμα. Εδώ είναι οι κύριες σωματικές επιπτώσεις που μπορεί να αντιμετωπίσεις μετά την άφιξη του μωρού:

● Συσπάσεις της μήτρας (ή μητρικές συστολές): Οι συστολές αυτές βοηθούν στη μείωση του μεγέθους της μήτρας και αποτρέπουν την υπερβολική απώλεια αίματος. Χρειάζονται 4 έως 8 εβδομάδες μετά τον τοκετό για να επανέλθει η μήτρα στο φυσιολογικό της μέγεθος. Αυτές οι συσπάσεις μοιάζουν με έντονες περιοδικές κράμπες και είναι συνήθως εντονότερες κατά τη διάρκεια του θηλασμού.

● Κολπικές εκκρίσεις (ή λόχεια): Πρόκειται για αιματηρές εκκρίσεις που μπορεί να διαρκέσουν από 10 ημέρες έως 6 εβδομάδες. Τα πρώτα λόχεια εμφανίζονται αμέσως μετά τον τοκετό και αντιπροσωπεύουν περίπου 500 ml αίματος. Χωρίς πόνο, αρκεί η χρήση κατάλληλων σερβιετών για τη μείωση της δυσφορίας.

● Πρηξίματα: Μετά τον τοκετό, ο κόλπος και το περίνεο μπορεί να είναι πρησμένα και επώδυνα. Αυτό συμβαίνει συχνά με ρήξη ή όταν έχει γίνει επισιοτομή κατά τον τοκετό. Αυτοί οι πόνοι μπορεί να διαρκέσουν μερικές εβδομάδες, αλλά ανακουφίζονται εύκολα με κρύες κομπρέσες και αναλγητικές κρέμες που συνταγογραφούνται από τον γιατρό ή τη μαία.

● Αιμορροΐδες και δυσκοιλιότητα
● Ακράτεια ούρων
● Ευαίσθητη πληγή (σε περίπτωση καισαρικής)
● Κόπωση
● Απώλεια βάρους

Για την υγεία σου και την καλή ανάρρωση του σώματός σου, συνιστάται να περιμένεις 2 έως 3 εβδομάδες μετά τον τοκετό πριν ξαναρχίσεις τη σωματική δραστηριότητα. Είναι απολύτως φυσιολογικό να ανυπομονείς να χάσεις τα κιλά της εγκυμοσύνης ή απλά να κινηθείς για να καθαρίσει το μυαλό σου... Αλλά υπομονή! Το σώμα σου πέρασε 9 μήνες μεταμορφωνόμενο για να σου προσφέρει το ωραιότερο δώρο, οπότε δώσε του χρόνο να ανακάμψει.

 

Μια καλή επανεκπαίδευση του περινέου θα σε βοηθήσει να επιστρέψεις ομαλά στην άσκηση, εξασφαλίζοντας έναν δυνατό πυελικό πάτο, τόσο αποτελεσματικό όσο και πριν την εγκυμοσύνη. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η αποκατάσταση του περινέου, μπορείς να επικεντρωθείς σε ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης και κοιλιακής αποκατάστασης. Το περπάτημα και η γιόγκα είναι εξαιρετικά παραδείγματα!

 

Συνοδεία και υποστήριξη: οι συμβουλές μιας Doula

Σε μια προηγούμενη ζωντανή συζήτηση, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για τη λοχεία και ιδιαίτερα για την επιλόχεια κατάθλιψη με την Justine Andanson, μια Doula από τη νότια Γαλλία. Ο ρόλος μιας Doula είναι να συνοδεύει τις μητέρες στη μητρότητά τους μέχρι τη γέννηση και μετά (λοχεία, γονεϊκότητα...). Μια συνοδεία που λειτουργεί συμπληρωματικά με την ιατρική παρακολούθηση, προσφέροντας στις γυναίκες πολύτιμες πληροφορίες, κλίμα εμπιστοσύνης και τη συναισθηματική υποστήριξη που μπορεί να χρειάζονται.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, η Justine Andanson ανέφερε την υποστήριξη που μπορούν να προσφέρουν οι κοντινοί άνθρωποι και το περιβάλλον μιας νέας μητέρας κατά τη διάρκεια της λοχείας. Αυτή η υποστήριξη, τόσο πρακτική όσο και συναισθηματική, είναι απαραίτητη! Πράγματι, σύμφωνα με τη Doula, για να είναι μια νέα μητέρα ολοκληρωμένη και να βιώσει καλύτερα τη λοχεία της, είναι απαραίτητο να περιβάλλεται καλά και να αισθάνεται υποστηριγμένη. Διαφορετικά, σε περίπτωση που είναι μόνη, η μοναξιά της θα μπορούσε δυστυχώς να οδηγήσει σε επιλόχεια κατάθλιψη.

Να θυμάσαι λοιπόν καλά: ο σύντροφός σου, η οικογένειά σου και οι φίλοι σου έχουν σημαντικό ρόλο να παίξουν κατά τη διάρκεια της λοχείας σου. Και αυτός ο ρόλος δεν περιορίζεται μόνο στο να σε επισκέπτονται στο μαιευτήριο!

Με την άφιξη ενός νεογέννητου, ο συν-γονέας πρέπει να πάρει τη θέση του στο σπίτι. Δεν θα σε βοηθήσει απλά, αλλά θα πρέπει να εμπλακεί πλήρως σε αυτή τη νέα καθημερινότητα με το μωρό μειώνοντας το νοητικό σου φορτίο (μαγείρεμα, καθάρισμα, τακτοποίηση, διαδικασίες...). Από την πλευρά σου, το να εκφράζεις τις σκέψεις σου και να επικοινωνείς μαζί του θα προωθήσει την ισορροπία στο σπίτι. Μέσω αυτής της ισορροπίας στο σπίτι θα έχετε καλή ισορροπία στη σχέση σας και κατά συνέπεια διατηρημένη αγάπη.

Σε περίπτωση που δεν μπορείς να βασιστείς στον συν-γονέα, τότε θα πρέπει να ζητήσεις βοήθεια από φίλους και οικογένεια για να μειώσεις το φόρτο εργασίας σου. Μη διστάσεις να καλέσεις τη μητέρα σου, την πεθερά σου, την αδερφή σου, τη θεία σου, τις καλές σου φίλες για να σε βοηθήσουν όταν είναι δυνατόν. Και εσείς, οικογένεια και φίλες, μείνετε προσεκτικές: όταν μια μητέρα φαίνεται εξαντλημένη και δεν μπορεί πλέον να φροντίσει τον εαυτό της, τότε είναι η σειρά σας να το κάνετε. Ρωτήστε τη μητέρα τι χρειάζεται, ακούστε την να μιλάει για ώρες αν αυτό της κάνει καλό, προσφέρετέ της έτοιμα γεύματα στο σπίτι για να διατηρήσει καλή διατροφή και να μην της λείπει ενέργεια, προσφερθείτε να προσέχετε το μωρό για να ξεκουραστεί, ή προσφέρετέ της υπηρεσίες νυχτερινής νταντάς/οικιακής βοηθού που θα αναλάβει τη σκυτάλη. Η κούραση και οι συσσωρευμένες ώρες ύπνου που δεν λαμβάνονται αρκετά υπόψη, μπορούν να οδηγήσουν σε δυσφορία...

 

Σε τελευταία ανάγκη, αν νομίζεις ότι χρειάζεσαι ψυχολογική υποστήριξη (επιπλέον της Doula), στραφείτε στους επαγγελματίες υγείας και τα κέντρα προστασίας μητέρας-παιδιού γύρω σου. Μην παραμελείς επίσης τις κοινωνικές οργανώσεις όπου μπορείς να μιλήσεις ελεύθερα και να βασιστείς στη γυναικεία αλληλεγγύη για να μην αισθάνεσαι πια μόνη.

Ποια είναι τα βασικά βήματα για έναν ήρεμο τοκετό και λοχεία;

Εκτός από τη συνοδεία και την υποστήριξη, το μυστικό μιας καλά διαχειριζόμενης λοχείας είναι επίσης η πρόβλεψη! Όσο καλύτερα οργανωθείς και προετοιμαστείς εκ των προτέρων, τόσο περισσότερο θα απολαύσεις κάθε στιγμή όταν θα έχεις το μωρό στην αγκαλιά σου. Πράγματι, μετά τον τοκετό, θα είσαι αρκετά απασχολημένη με το μωρό και την ανάρρωσή σου για να ανησυχείς για οτιδήποτε άλλο.

 

Επομένως, εκμεταλλεύσου τους 9 μήνες αναμονής και την άδεια μητρότητάς σου για να προετοιμάσεις όσο καλύτερα γίνεται τον ερχομό του παιδιού σου σε διάφορες πτυχές.

Εκμεταλλεύσου την ευκαιρία να δημιουργήσεις μια λίστα γέννησης και επισκέψου τα καταστήματα βρεφικών ειδών ώστε το νεογέννητό σου να μην στερηθεί τίποτα. Ο σχεδιασμός του δωματίου του μωρού θα είναι σίγουρα η δραστηριότητα που θα σου αρέσει περισσότερο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σου, και επίσης αυτή που θα σου πάρει τον περισσότερο χρόνο, ανάμεσα στο βάψιμο, τη διαρρύθμιση και τη διακόσμηση... Οπότε μην καθυστερείς! Κατά τη διάρκεια των αγορών σου, μην ξεχνάς και τον εαυτό σου: σκέψου την άνεσή σου και αγόρασε ό,τι χρειάζεσαι για μια ευχάριστη εγκυμοσύνη (ρούχα εγκυμοσύνης, μαξιλάρι εγκυμοσύνης, αξεσουάρ θηλασμού...). 

Η προετοιμασία για τον τοκετό γίνεται σε 8 συνεδρίες με αρμόδιους επαγγελματίες, ατομικά ή σε μικρές ομάδες. Η παρακολούθηση αυτών των μαθημάτων θα σε βοηθήσει να αποφύγεις το άγχος του τοκετού και το στρες την ημέρα που θα γεννήσεις. Έτσι, από τον 6ο μήνα της εγκυμοσύνης, μπορείς να νιώσεις ασφαλής κάνοντας όλες τις ερωτήσεις σου και εκτελώντας σωματική εργασία (διατάσεις, αναπνοές, χαλάρωση...). Είτε γεννήσεις με καισαρική, είτε με φυσιολογικό τοκετό, είτε στο νερό είτε σε κρεβάτι, θα βρεις πάντα την κατάλληλη προετοιμασία με τη βοήθεια του γιατρού σου ή της μαίας σου.